Sức khỏe đời sống-Tỏi – vị thuốc quý

Tỏi là một dược liệu quý trong ngành dược phẩm, nó có vô vàn những công dụng nhưng cũng có một số lưu ý mà bạn phải để tâm khi dùng.

Bạn hãy giã trong cối sứ 350 g tỏi, gạn y chừng 200 g phần dưới có nhiều nước tỏi hơn cho vào một chiếc lọ và thêm vào đó 200 g rượu. Đậy kín và để trong chỗ tối 10 ngày. Vậy là bạn đã có một lọ “nước thần” để xua đuổi bọn dơi hút máu rồi. Đó cũng là một chất để diệt các vi trùng, vi khuẩn bám trên cơ thể bạn. Bí mật làm nên điều kỳ diệu của tỏi là nó chứa một hoạt chất là phytonxit.

Tỏi có vô vàn những công dụng hữu ích. Ảnh: Internet

Lợi ích của những nhánh tỏi thì người ta đã biết từ lâu song nhiều người không ưa cái mùi hôi của nó. Nhưng chẳng gì quan trọng hơn sức khoẻ, bạn có đồng ý như vậy không? Tỏi chữa được nhiều bệnh, từ chứng ngạt mũi tầm thường đến bệnh tim mạch nghiêm trọng.

Những nghiên cứu chứng minh rằng, tói chứa 25 đến 42% chất khô, trong đó có 6,0-7,9 chất protit; 7,2-28 mg% vitamin C (trong lá tỏi đến 80 mg%) cùng với các vitamin B, D, P; 0,5% đường, 20-27% polisacarit; các nguyên tố vi lượng như natri, kali, canxi, mangan, sắt, photpho, magie, iod. Mùi và vị của tỏi là do một chất tinh dầu (0.23-0,74%) chứa axillin và các chất hữu cơ khác chứa nhóm sunfua (gọi là những phytonxit) .

Tác dụng hàng đầu là tính chất sát trùng của tỏi và như vậy tỏi đóng vai trò một dược phẩm. Tỏi rất giàu các phytonxit (loại “kháng sinh thực vật” độc đáo), mà chủ yếu là allixin. Hợp chất có tác dụng làm chết các vi khuẩn staphyloccoca, streptococca, samonella này hình thành khi ta phá huỷ các mô thực vật như khi nhai một củ tỏi chẳng hạn.

Tác động cơ học này làm giải phóng một loại men đặc biệt (allinaza) ra khỏi tế bào. Men sẽ chuyển hoá chất allein (tiền thân của phytonxit hoạt tính) thành allixin. Allixin có khả năng ức chế các chất protit – xúc tác những hoạt động sống của vi khuẩn, hạn chế tốc độ sinh sản của chúng. Đó là lý do người ta dùng tỏi để chữa bệnh kiết li, đau bụng, sốt phát ban. Chẳng những tỏi có tác dụng diệt vi khuẩn mà nó còn có tác dụng kháng các loại nấm khiến phổ sử dụng của nó  rộng hơn hẳn các loại kháng sinh hiện đại. 

Tỏi tốt nhất là tỏi tươi, chứa các chất có ích với hàm lượng tối đa. Sau khi đã nghiền tỏi để tạo thành phytonxit thì chất này còn duy trì được hoạt tính hơn 10 ngày nữa. Ngửi mùi tỏi khỏi bị ngạt mũi, viêm họng, và cảm cúm…

Nhưng bạn cũng đừng nên lạm dụng tỏi quá nhé. Ảnh: Internet

Tỏi hoà tan những chất nhớt, làm sạch dạ dày, tăng tuần hoàn máu, có lợi cho răng miệng, đặc biệt có lợi cho gan. Tỏi có tác dụng tốt chống các bệnh ở tụy, chứng bụng đầy hơi, táo bón, trị các vết lóet ở phổi và ở dạ dày.

Chưa hết. Tỏi ít nhiều có tính khử độc. Người ta dùng tỏi  làm gia vị cho các món ăn quanh năm, bảo vệ sức khỏe, trung hòa tác động của nước kém chất lượng và không khí ô nhiễm.

Nhưng không nên ăn quá 2-3 tép tỏi. Đặc biệt nên theo dõi tác dụng của tỏi lên những người bị bệnh tim, vì nó có thể gây ra hiện tượng co thắt động mạch tim và não. Cũng cần nhớ rằng không nên dùng các loại thuốc có chứa tỏi trong một thời gian dài với lượng lớn vì chúng sẽ làm hại đến quần thể các vi sinh vật trong dạ dày và là nguyên nhân kích thích niêm mạc dạ dày và ruột, có thể gây ra bệnh trĩ. Cũng không nên dùng tỏi cho những phụ nữ có thai.